İş yerlerinde güvenli bir çalışma ortamı oluşturmanın en temel adımlarından biri, kullanılan makine, ekipman ve tesisatların belirli aralıklarla kontrol edilmesidir.
Bu kontroller, yalnızca çalışan sağlığı ve güvenliğini korumak için değil, aynı zamanda işletmelerin yasal yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesi için de zorunludur.
Bu sürece periyodik kontrol denir.
Periyodik kontrol; iş yerinde kullanılan makine, cihaz, tesisat ve ekipmanların, TS EN ISO/IEC 17020 standardına göre yetkilendirilmiş A Tipi Muayene Kuruluşları tarafından belirli aralıklarla incelenmesi ve raporlanması işlemidir.
Amaç, ekipmanların güvenli çalıştığından emin olmak ve olası iş kazalarının önüne geçmektir.
Bu kontroller, “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında yasal bir zorunluluktur.
Hangi Ekipmanlar Periyodik Kontrole Tabidir?
Periyodik kontrol; mekanik, elektrik ve yangın güvenliği dahil olmak üzere birçok ekipman grubunu kapsar.
Aşağıdaki tabloda en yaygın ekipman grupları ve kontrol aralıkları yer almaktadır:
| Ekipman Grubu | Örnek Ekipmanlar | Kontrol Periyodu |
| Kaldırma ve İletme Ekipmanları | Vinç, forklift, caraskal, platform, asansör | Yılda en az 1 kez |
| Basınçlı Kap ve Tesisatlar | Kompresör, hidrofor, hava tankı, buhar kazanı | Yılda 1 kez |
| Elektrik ve Topraklama Sistemleri | Elektrik panoları, kaçak akım röleleri, topraklama hatları | Yılda 1 kez |
| Yangın Söndürme Sistemleri | Yangın dolapları, sprinkler, duman ve ısı dedektörleri | Yılda 1 kez |
Periyodik Kontrol Raporu Nedir?
Her kontrol sonrasında, yetkili mühendisler tarafından bir periyodik kontrol raporu düzenlenir. Bu rapor, yapılan test ve ölçümlerin teknik sonuçlarını, ekipmanın güvenlik durumunu ve varsa tespit edilen uygunsuzlukları içerir.
Rapor içeriğinde genellikle şu bilgiler yer alır:
- Ekipman bilgileri (marka, model, seri numarası, tipi)
- Uygulanan testler ve ölçüm sonuçları
- Değerlendirme sonucu: Uygun / Uygun Değil
- Düzeltici veya önleyici faaliyet önerileri
- Mühendis imzası, tarih ve muayene kuruluşu bilgisi
Bu raporlar, denetimlerde ibraz edilmek üzere saklanmalıdır.
Yasal Dayanaklar ve 2025 Güncel Mevzuat
Periyodik kontrol zorunluluğu aşağıdaki düzenlemelere dayanmaktadır:
- 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
- İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği
- Makine Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/AT)
- Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği (2014/68/AB)
Bunlara ek olarak, 2025 yılı itibarıyla denetimlerde TS EN 60079 (Exproof Ortamlar), TS EN 13445 (Basınçlı Kaplar) gibi ekipman bazlı standartların gerekleri de dikkate alınmaktadır.
Ayrıca muayene kuruluşlarının TÜRKAK akreditasyonu ve kalibrasyonu yapılmış test ekipmanları kullanması zorunludur.
Periyodik Kontrolün İşletmelere Faydaları
- Yasal yükümlülüklerin yerine getirilmiş olursunuz.
- İş kazalarının önlenmesi ve çalışan güvenliğinin sağlarsınız.
- Üretim ve hizmet sürekliliğini korursunuz.
- Ekipman ömrünün uzatırsınız ve bakım maliyetlerinin azaltırsınız.
- Denetimlerde belge ibraz kolaylığı sağlamış olursunuz.
Neden SZUTEST ile Periyodik Kontrol?
SZUTEST, Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından TS EN ISO/IEC 17020 standardına göre A Tipi Muayene Kuruluşu olarak akredite edilmiştir.
Deneyimli mühendis kadromuzla işletmenize;
- Yönetmeliklere %100 uyumlu muayene hizmeti,
- Tarafsız, bağımsız ve güvenilir raporlama,
- Güncel ölçüm cihazlarıyla doğru test sonuçları,
- Türkiye genelinde hızlı planlama ve yerinde hizmet,
- Dijital raporlama ve arşiv desteği sunuyoruz.
SZUTEST ile periyodik kontrolleriniz hem mevzuata uygun hem de işletmenizin güvenlik kültürüne katkı sağlayacak şekilde gerçekleştirilir. Periyodik kontroller yalnızca yasal bir gereklilik değil, aynı zamanda iş güvenliği kültürünün vazgeçilmez bir parçasıdır.
Ekipmanlarınızı düzenli kontrol ettirerek hem çalışanlarınızı hem de işinizi güvence altına alabilirsiniz.
Detaylı bilgi ve başvuru için info@szutest.com.tr adresinden bize ulaşın.